تخمين حجم و دبي اوج سيلاب با دوره بازگشت‌هاي مختلف در حوزه آبخيز هفتاد قله

بهره‌برداري بي‌رويه و مديريت نامناسب منابع آب در مناطق خشك و نيمه‌خشك علاوه بر هدررفت و كمبود آب خسارات جبران‌ناپذيري به اين مناطق وارد كرده است كه از جمله آن وقوع سيلاب‌هاي مخرب در اين مناطق مي‌باشد. روش‌هاي متعددي جهت تخمين حجم ودبي سيلاب‌ها با دوره بازگشت‌هاي مختلف وجود دارد. ولي بر اساس اين مطالعه، بهترين راه برنامه‌ريزي و مديريت صحيح استفاده از جريان‌هاي كم موجود در منطقه خشك هفتادقله، بكارگيري مناسب آمار بارندگي موجود و خصوصيات فيزيكي حوزه آبخيز به روش SCS مي‌باشد. به دليل عدم وجود ايستگاه هيدرومتري و باران‌سنجي ثبات در منطقۀ مورد مطالعه، از آمار بارندگي روزانۀ ايستگاه‌هاي مجاور اسفتاده گرديد. با توجه به نزديكي فاصله و شرايط اقليمي، ايستگاه مبنا انتخاب شد. كيفيت و همگني اطلاعات بارندگي روزانه اين ايستگاه‌ها با استفاده از روش جرم مضاعف (Double mass curve) ارزيابي گرديد. نواقص آمار نيز با استفاده از روش همبستگي بين ايستگاه‌ها بازسازي شد. در مواردي كه نياز به تطويل آماري بود، با استفاده از روش همبستگي آمارهاي موجود تطويل داده شد. وضعيت رطوبتي خاكف شماره منحني حوزه (CN)، نگهداشت سطحي حوزه (S)، حجم رواناب و دبي اوج سيلاب‌ها به ترتيب از طريق بررسي‌هاي آماري و عمليات صحرايي و آزمايشگاهي شامل بخش‌هاي مختلف فيزيوگرافي، خاكشناسي و پوشش گياهي بدست آمد. با استفاده از نرم‌افزار Excel، آمار بارندگي روزانه و CN محاسبه شده، حجم رواناب و ماكزيمم دبي لحظه‌اي حاصل از هر بارندگي از روش SCS محاسبه شد. دبي‌هاي اوج ساليانه با توجه به دوره آماري موجود استخراج شد و به كمك نرم‌افزار Flood Frequency آناليز گرديد. نتايج حاصله از اين تحقيق نشان داد كه توزيع آماري مناسب نسبت به بقيه توزيع‌هاي آماري بكار رفته براي حوزه مذكور توزيع نرمال (N) با استفاده از روش گشتاور وزني احتمال (PWM) مي‌باشد زيرا داراي حداقل مقدار ميانگين خطاي استاندارد (SE) برابر با 16/8 است. درنهايت بهترين مقادير عددي دبي اوج سيلاب‌ با استفاده از توزيع نرمال (N) براي حوزه آبخيز نوغان با دوره بازگشت‌هاي 2 تا 50 سال بدست آمد.

كلمات كليدي:

حجم رواناب، دبي اوج سيلاب، Flood Frequency. SCS، گشتاور وزني (PWM) توزيع آماري نرمال (N).

دریافت قایل